De prijs van (niet) veranderen

‘Alleen als de pijn te hevig is of ons verlangen groter dan onze angst komen we in beweging.’
~ J. Wessel Ganzevoort, in Spiritualiteit in leiderschap

15 – 02 – 2012| Alles is altijd in verandering. Dat is een gegeven. En de meesten van ons, in ons persoonlijke leven en in de organisaties waar wij werken, kennen weerstand tegen verandering. Liever niet, te veel gedoe. Zeker als dit ons raakt in het beeld dat we naar buiten toe hebben neergezet. Beter om vast te houden aan iets dat we kennen dan het ongemak van een verandering te ervaren. Op korte termijn lijkt dat een betere keuze. Bewust of onbewust maken we de balans op. Kosten tegen baten, winst tegen verlies. De prijs die we moeten betalen om het oude los te laten tegen het mogelijk behalen van de hoofdprijs. Mogelijk.

Niet veranderen heeft zo zijn voordelen. We houden de boel liever onder controle. Beter om te weten hoe het is, ook al is het verre van ideaal, dan de sprong te wagen in de onzekerheid. Behouden lijkt een beter alternatief dan op weg gaan zonder te weten waar we uitkomen. Zekerheid beter dan onzekerheid. We voelen misschien wel de onrust als we even stil zijn of we dromen over iets beters, ‘het-zou-toch-mooi-zijn-als’, maar blijven toch doen wat we altijd gedaan hebben. Als we niet weten wat het op gaat leveren, dan beginnen we liever maar niet. Nu even niet, misschien later. Kop weer in het zand. De rust weer terug. Maar veranderen we niet mee of luisteren we niet naar wat we ten diepste echt willen, dan zitten we vroeg of laat met de gebakken peren.

Ontwikkeling op essentieel niveau kan vergaande consequenties hebben. De realiteit onder ogen zien kan het hele leven of de huidige manier van werken op losse schroeven zetten. Als we kiezen moeten we ook de verantwoordelijkheid nemen en dealen met verlies. Uit de onschuld. Dus kijken we wellicht liever niet, dan hoeven we ook de consequenties niet te nemen. Vaak zijn we ons daar helemaal niet eens van bewust. We gaan door, van activiteit naar activiteit, zoals we altijd hebben gedaan. Dat voelt om een bepaalde manier comfortabel en veilig. Of we verwachten wel iets anders, maar blijven hetzelfde doen. Dat schiet niet echt op. Of we leggen de druk en de verantwoordelijkheid bij de ander; als onze baas, onze partner, onze ouders nou eens…. Sommigen van ons weten precies hoe het werkt en begeleiden anderen daarin, maar blijven zelf buiten schot. Dat is veiliger. En soms weten we het wel, maar gaat het niet. Dan is er onvoldoende bedding, onvoldoende steun, onvoldoende innerlijke stevigheid of gewoon even absoluut geen tijd.

Maar stel er is een lonkend perspectief, dat groter is dan onze angst. Verbonden met onze essentie. Verbonden met de essentie van de organisatie. Dan komt er beweging vanuit eigenheid. Als vanzelf. Vanzelfsprekend en eenvoudig. Niet persé makkelijker, wel helderder. Tot die tijd echter, wegen we, bewust of onbewust, winst af tegen verlies. Dan kiezen we voor een gevoel van zekerheid op korte termijn. Zo doen we dat. Dan laten we ons leiden in plaats van onszelf te leiden. Een korte termijn rekensom. De kunst is stil te staan en ons opnieuw te verbinden. Dan hoeven we niet te rekenen. Dan gaan we en dealen we met de consequenties.